Grab, Gojek và AirAsia: Cuộc đua siêu ứng dụng tại thị trường Đông Nam Á

Các siêu ứng dụng cung cấp nhiều loại dịch vụ khác nhau thông qua một giao diện di động duy nhất, đóng vai trò ngày càng quan trọng trong đời sống hàng ngày của nhiều người. Sự thành công của WeChat tại Trung Quốc đã góp phần thúc đẩy cuộc đua siêu ứng dụng tại thị trường Đông Nam Á.

Xu hướng siêu ứng dụng

Tại Trung Quốc, các siêu ứng dụng đã xâm nhập vào hầu hết mọi khía cạnh của đời sống của người dân. Ví dụ điển hình về một siêu ứng dụng thành công là WeChat. Nền tảng do ông lớn công nghệ Tencent hậu thuẫn đã phát triển từ một nền tảng nhắn tin đơn giản thành siêu ứng dụng được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. 

Cho đến nay, ứng dụng đã thu hút hơn 1,2 tỷ người dùng với hệ sinh thái hơn một triệu chương trình nhỏ tích hợp bên trong. Giống với mọi siêu ứng dụng, Wechat cũng bắt đầu với một dịch vụ duy nhất có tích hợp thanh toán, nhưng nhu cầu ngày càng tăng của khách hàng đã mở ra cánh cửa để phát triển hơn nữa thông qua việc tích hợp vô số dịch vụ khác.

Xu hướng mua sắm online trong thời kỳ đại dịch COVID-19 đã dẫn đến sự tăng trưởng mạnh mẽ của các siêu ứng dụng. Khái niệm này nhanh chóng tạo ra sức hút bên ngoài Trung Quốc, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á.

Trên thực tế, nhiều công ty trên khắp thế giới muốn nhân rộng sự thành công của WeChat. Vào năm thứ hai của đại dịch, những tên tuổi lớn ở Đông Nam Á như GoJek, Grab và AirAsia đã tự mình nắm bắt cơ hội bằng cách cung cấp cho người dùng một hệ sinh thái với hầu hết mọi dịch vụ cần thiết.

Theo một báo cáo do Google, Temasek và Bain&Company đồng công bố vào đầu năm nay, nền kinh tế internet tại Đông Nam Á dự kiến đạt tổng giá trị hàng hóa (GMV) là 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030. Theo báo cáo, trong số các dịch vụ kỹ thuật số, thương mại điện tử và giao đồ ăn là những động lực chính của tăng trưởng. Cả hai dịch vụ này đều là trụ cột của các siêu ứng dụng, điều này cho thấy vai trò to lớn của siêu ứng dụng trong việc mang đến thập kỷ kỹ thuật số.

Grab – kỳ lân đến từ Singapore

Grab được thành lập vào năm 2012 tại Singapore với vai trò là một dịch vụ gọi xe. Sau đó, công ty đã mở rộng hoạt động của mình sang các lĩnh vực kinh doanh mới như giao đồ ăn, mua sắm hàng tạp hóa, giao hàng hậu cần, dịch vụ tài chính và vô số lĩnh vực khác, tùy thuộc vào quốc gia Đông Nam Á mà công ty đang hoạt động.

Một trong những dịch vụ quan trọng nhất của Grab là ứng dụng thanh toán di động dựa trên mã QR được gọi là GrabPay, có mặt ở quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Singapore, Malaysia, Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Philippines. 

Dịch vụ thanh toán chủ yếu được thực hiện để hỗ trợ cho các dịch vụ gọi xe và giao đồ ăn. Ngoài ra, người dùng còn có thể sử dụng GrabPay để mua hàng tại cửa hàng và chuyển tiền. Để bắt kịp xu hướng, GrabPay sau đó đã mở rộng dịch vụ tài chính của mình theo hướng cung cấp tùy chọn trả sau và trả góp ở một số quốc gia. 

Cùng với đó, như một phần của cuộc chiến giữa các siêu ứng dụng, Grab bắt đầu cung cấp dịch vụ giao đồ ăn dưới tên GrabFood vào tháng 5/2018. Dịch vụ này hiện được cung cấp cho hơn 200 thành phố tại một số quốc gia Đông Nam Á.

Gojek – thống trị Indonesia

Được thành lập vào năm 2010 tại Indonesia với tư cách là một trung tâm dịch vụ gọi xe máy và chuyển phát nhanh, Gojek đã ra mắt ứng dụng của mình vào năm 2015. Ngày nay, công ty cũng hoạt động tại Thái Lan, Việt Nam và Singapore. Mặc dù mở rộng ra quốc tế, Indonesia - thị trường lớn nhất tại Đông Nam Á vẫn là trọng tâm của Gojek.

Cho đến nay, siêu ứng dụng này đã thu hút hơn 125 triệu lượt tải xuống, gần bằng một nửa dân số Indonesia. Tổng khối lượng đặt hàng tăng 6600 lần trong 3 năm. Gojek đã có hơn 20 sản phẩm/ dịch vụ được tích hợp trong ứng dụng và công ty luôn chú trọng bổ sung các tiện ích mới hàng năm. 

Gojek coi dịch vụ thanh toán GoPay là vũ khí lớn nhất của mình. GoPay được sử dụng tại gần 300.000 điểm bán trực tuyến và ngoại tuyến ở Indonesia, xử lý đến 6,3 tỷ USD tổng giá trị giao dịch (GTV) hàng năm. 

Vào năm ngoái, Gojek đã hoàn tất việc mua lại Tokopedia để thành lập GoTo Group, tập đoàn công nghệ lớn nhất Indonesia. Vụ sáp nhập giữa hai gã khổng lồ công nghệ là thương vụ mua lại lớn nhất trong lịch sử Indonesia. Các chuyên gia dự đoán sự kết hợp giữa hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của Tokopedia với hoạt động gọi xe và thanh toán của Gojek sẽ tạo nên một “WeChat Đông Nam Á”.

AirAsia - xuất phát từ hãng hàng không giá rẻ

Khi cả thế giới bế tắc trong đại dịch, lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi các biện pháp đóng cửa là du lịch và hàng không. Là hãng hàng không giá rẻ được yêu thích ở Đông Nam Á, AirAsia coi những khó khăn do đại dịch gây ra là cơ hội để tăng tốc độ chuyển đổi kỹ thuật số và mở rộng sang các lĩnh vực kinh doanh mới.

Do đó mà siêu ứng dụng AirAsia ra đời ở một số thị trường Đông Nam Á, gồm Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan. Tại những quốc gia này, AirAsia cung cấp dịch vụ giao đồ ăn, đặt xe, đặt vé máy bay và chỗ ở, mua sắm hàng tạp hóa, dịch vụ tài chính, nền tảng thương mại điện tử cũng như hậu cần thương mại điện tử xuyên biên giới.

Công ty cũng đã rất tích cực trong việc mở rộng ra khắp khu vực và thậm chí đã mua lại một số dịch vụ của Gojek tại Thái Lan và khẳng định đó là một phần trong kế hoạch vươn xa của mình. Điều khiến AirAsia trở nên khác biệt với Gojek và Grab là công ty nắm giữ một lượng lớn dữ liệu từ nhiều năm kinh doanh lĩnh vực hàng không giá rẻ. Điều đó cho phép công ty phát triển và điều chỉnh các dịch vụ dựa trên những gì người tiêu dùng muốn và cần với tốc độ nhanh hơn nhiều so với cả Grab và Gojek.